Fobia szkolna – objawy i sposoby radzenia sobie z panicznym lękiem przed szkołą

Chodzenie do szkoły to obowiązek każdego dziecka, który jednak nie zawsze jest przyjemnością. U niektórych uczniów może dojść do rozwoju tzw. fobii szkolnej. Jest to zaburzenie, którego nie należy utożsamiać z lenistwem czy chwilowymi problemami z rówieśnikami czy nauczycielami. Jakie są objawy fobii szkolnej? Jak pomóc dziecku w tej bardzo trudnej dla niego sytuacji?

Czym jest fobia szkolna?

Fobia szkolna to cały zespół niepokojących zachowań u dziecka, u których podstaw leżą relacje z rówieśnikami i nauczycielami. Uczeń panicznie boi się chodzić do szkoły, wykazuje także lęk przed odrabianiem zadań czy nawet czytaniem książek. Wszystko, co jest związane z nauką, natychmiast powoduje u niego niepożądane reakcje: płacz, stany depresyjne, furię, niepohamowaną agresję, nawet ataki paniki.

Pamiętaj!

Fobia szkolna nie jest zawoalowanym określeniem na zwykłą niechęć do nauki. To nie lenistwo, ale poważne zaburzenie, które może zostać zdiagnozowane w gabinecie psychologicznym.

Objawy fobii szkolnej

Klasycznym objawem jest paniczny strach przed chodzeniem do szkoły. Dziecko ma świadomość, że musi się uczyć, ale nie potrafi pokonać swojego lęku. W szkole mogą się zdarzać nudności, duszności, bóle głowy, nawet omdlenia. Jeśli takie objawy pojawiają się regularnie, można podejrzewać fobię.

U niektórych uczniów fobia szkolna przybiera inny charakter. Dziecko zamyka się w sobie, miewa stany depresyjne lub odwrotnie – jest nadmiernie ekspresyjne i agresywne. Uczeń nie nawiązuje relacji z rówieśnikami na gruncie szkolnym. Niedzielne popołudnie jest dla niego traumą, bo ma świadomość, że w poniedziałek musi iść do szkoły.

Jak pomóc dziecku?

Najważniejsze jest to, aby rodzice nie nakładali na dziecko zbyt dużej presji. Zabronione jest przesadne motywowanie do nauki. To tak, jak z osobą cierpiącą na depresję. Mówienie: „Głowa do góry!” w niczym nie pomaga, a tylko wywołuje uczucie winy.

Rodzice powinni koniecznie porozmawiać z wychowawcą dziecka i dowiedzieć się, czy źródłem problemu nie są toksyczne relacje z rówieśnikami lub nauczycielami. Należy unikać mówienia źle o szkole i straszenia dziecka, że jeśli nie będzie się uczyć, to dostanie złą ocenę.

Obowiązkiem rodziców jest zapewnienie dziecku poczucia bezpieczeństwa i wzmacnianie jego samooceny. U podstaw fobii szkolnej często leżą kompleksy na tle swojego wyglądu, statusu majątkowego czy braku zdolności. Rodzice nie mogą wzmacniać tych kompleksów. Powinni również unikać sytuacji konfliktowych między sobą, bo dla dziecka jest to sygnał, że w domu także nie otrzyma żadnego wsparcia.

Czasami fobia szkolna ma związek z atmosferą panującą w danej placówce. Wówczas jedynym rozwiązaniem jest przeniesienie dziecka do innej szkoły.