Nagroda Nebula

Antoni Kwapisz
11.09.2015

Nebula to po Hugo druga pod względem ważności nagroda na świecie z literatury fantastycznej. Utworzona w 1966 z pomysłu Lloyda Biggle'a jr. Nazwa nagrody powstała od mgławicy spiralnej - (z angielskiego nebula).

Nebula przyznawana jest przez SFWA (Science Fiction and Fantasy Writers of America - Stowarzyszenie Amerykańskich Pisarzy Fantasy Science Fiction), a jej laureaci przedstawiani są na dorocznym spotkaniu pod koniec kwietnia. Wraz z nią wręczane są Grand Master Award, Author Emeritus, Nagroda imienia Raya Bradbury'ego oraz Nagroda Andre Norton. Ta ostatnia nie jest traktowana jako kategoria Nebuli, jednak sposób wyłaniania ich laureatów jest identyczny.

Nebula przyznawana jest w kilku kategoriach:
    * Powieść (novel) - utwór składający się z 40 000 lub więcej słów
    * Opowiadanie (novella) - utwór składający się z przynajmniej 17 500 słów, ale z nie więcej niż 40 000. (Nazwa może być myląca, ale utwór tych rozmiarów nie mieści się w pojęciu polskiej noweli.)
    * Nowela (novelette) - utwór składający się z przynajmniej 7 500 słów, ale z nie więcej niż 17 500
    * Krótka forma/miniatura literacka (short story) - utwór składający się z mniej niż 7 500 słów
    * Prezentacja dramatyczna - od 1973
    * Scenariusz - od 2000.

Laureaci

2007
    * Powieść: Michael Chabon The Yiddish Policemen’s Union
    * Opowiadanie: Karen Joy Fowler Always
    * Nowela: Ted Chiang Kupiec i wrota alchemika (The Merchant and the Alchemist's Gate, Nowa Fantastyka 3/2008)
    * Krótka forma: Nancy Kress Fountain of Age
    * Scenariusz: Guillermo del Toro Labirynt Fauna (El laberinto del fauno)

2006
    * Powieść: Jack McDevitt Seeker
    * Opowiadanie: James Patrick Kelly Burn
    * Nowela: Peter S. Beagle Two Hearts
    * Krótka forma: Elizabeth Hand Echo
    * Scenariusz: Hayao Miyazaki, Cindy Davis Hewitt, Donald H. Hewitt Ruchomy zamek Hauru (Howl's Moving Castle)

2005
    * Powieść: Joe Haldeman Kamuflaż (Camouflage, Wydawnictwo Dolnośląskie 2008)
    * Opowiadanie: Kelly Link Magia dla początkujących (Magic for Beginners, w: Magia dla początkujących Wydawnictwo Dolnośląskie 2008)
    * Nowela: Kelly Link Czarodziejska torebka (The Faery Handbag, w: Magia dla początkujących Wydawnictwo Dolnośląskie 2008)
    * Krótka forma: Carol Emshwiller I Live With You
    * Scenariusz: Joss Whedon Serenity
    * Nagroda Andre Norton: Holly Black Valiant: A Modern Tale of Faerie

2004
    * Powieść: Lois McMaster Bujold Paladyn dusz (Paladin of Souls, Prószyński i S-ka 2005)
    * Opowiadanie: Walter Jon Williams Zaraza zielonych lampartów (The Green Leopard Plague, Nowa Fantastyka 1/2005)
    * Nowela: Ellen Klages Basement Magic
    * Krótka forma: Eileen Gunn Coming to Terms
    * Scenariusz: Fran Walsh, Philippa Boyens i Peter Jackson Władca pierścieni: Powrót króla (The Lord of the Rings: The Return of the King); na podstawie powieści Władca pierścieni J.R.R. Tolkiena

2003
    * Powieść: Elizabeth Moon Prędkość mroku (Speed of Dark, ISA 2005)
    * Opowiadanie: Neil Gaiman Koralina (Coraline, MAG 2003)
    * Nowela: Jeffrey Ford Imperium lodów (The Empire of Ice Cream, w: Kroki w nieznane 2006)
    * Krótka forma: Karen Joy Fowler What I Didn't See
    * Scenariusz: Fran Walsh, Philippa Boyens, Stephen Sinclair i Peter Jackson Władca pierścieni: Dwie wieże (The Lord of the Rings: The Two Towers); na podstawie powieści Władca pierścieni J.R.R. Tolkiena

2002
    * Powieść: Neil Gaiman Amerykańscy bogowie (American Gods, MAG 2002)
    * Opowiadanie: Richard Chwedyk Bronte's Egg
    * Nowela: Ted Chiang Piekło to nieobecność Boga (Hell is the Absence of God, w: Historia twojego życia Solaris 2006)
    * Krótka forma: Carol Emshwiller Creature
    * Scenariusz: Fran Walsh, Philippa Boyens i Peter Jackson Władca pierścieni: Drużyna Pierścienia (The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring); na podstawie powieści Władca pierścieni J.R.R. Tolkiena

2001
    * Powieść: Catherine Asaro The Quantum Rose
    * Opowiadanie: Jack Williamson The Ultimate Earth
    * opowiadanie: Kelly Link Louise's Ghost
    * Krótka forma: Severna Park The Cure for Everything
    * Scenariusz: James Schamus, Kuo Jung Tsai i Hui-Ling Wang Przyczajony tygrys, ukryty smok (Crouching Tiger, Hidden Dragon); na podstawie książki Du Lu Wanga

2000
    * Powieść: Greg Bear Darwin's Radio
    * Opowiadanie: Linda Nagata Boginie (Goddesses, SFinks 5/2002)
    * Nowela: Walter Jon Williams Daddy's World
    * Krótka forma: Terry Bisson macs
    * Scenariusz: Robert Gordon i David Howard Kosmiczna załoga (Galaxy Quest)

1999
    * Powieść: Octavia E. Butler Przypowieść o talentach (Parable of the Talents, Prószyński i S-ka 2003)
    * Opowiadanie: Ted Chiang Historia twojego życia (Story of Your Life, w: Historia twojego życia Solaris 2006)
    * Nowela: Mary A. Turzillo Mars is No Place for Children
    * Krótka forma: Leslie What The Cost of Doing Business
    * Scenariusz: M. Night Shyamalan Szósty zmysł (The Sixth Sense)

1998
    * Powieść: Joe Haldeman Wieczny pokój (Forever Peace, Zysk i S-ka 2000)
    * Opowiadanie: Sheila Finch Reading the Bones
    * Nowela: Jane Yolen Lost Girls
    * Krótka forma: Bruce Holland Rogers Thirteen Ways to Water

1997
    * Powieść: Vonda N. McIntyre Księżyc i słońce (The Moon and the Sun, Prószyński i S-ka 1999)
    * Opowiadanie: Jerry Oltion Abandon in Place
    * Nowela: Nancy Kress Kwiaty więzienia Aulit (The Flowers of Aulit Prison, Nowa Fantastyka 11/1997)
    * Krótka forma: Jane Yolen Sister Emily's Lightship

1996
    * Powieść: Nicola Griffith Slow River
    * Opowiadanie: Jack Dann Szybujący Da Vinci (Da Vinci Rising, SFinks 4/2002)
    * Nowela: Bruce Holland Rogers Szalupa ratunkowa na płonącym morzu (Lifeboat on a Burning Sea, Nowa Fantastyka 1/2000)
    * Krótka forma: Esther M. Friesner Urodziny (A Birthday)

1995
    * Powieść: Robert J. Sawyer Eksperyment terminalny (The Terminal Experiment, Zysk i S-ka 1997)
    * Opowiadanie: Elizabeth Hand Ostatnie lato na Marsowym Wzgórzu (Last Summer at Mars Hill, SFinks 2/2002)
    * Nowela: Ursula K. Le Guin Samotność (Solitude, w: Urodziny świata Prószyński i S-ka 2003)
    * Krótka forma: Esther Friesner Death and the Librarian

1994
    * Powieść: Greg Bear Moving Mars
    * Opowiadanie: Mike Resnick Siedem spojrzeń na wąwóz Olduvai (Seven Views of Olduvai Gorge, Nowa Fantastyka 1/1998)
    * Nowela: David Gerrold Dziecko z Marsa (The Martian Child, Nowa Fantastyka 12/1995)
    * Krótka forma: Martha Soukup A Defense of the Social Contracts

1993
    * Powieść: Kim Stanley Robinson Czerwony Mars (Red Mars, Prószyński i S-ka 1998)
    * Opowiadanie: Jack Cady Tej nocy pochowaliśmy psa szos (The Night We Buried Road Dog, w: Nebula'93 Prószyński i S-ka 1998)
    * Nowela: Charles Sheffield Georgia On My Mind (Georgia on My Mind, w: Nebula'93 Prószyński i S-ka 1998)
    * Krótka forma: Joe Haldeman Groby (Graves, w: Nebula'93 Prószyński i S-ka 1998)

1992
    * Powieść: Connie Willis Księga Sądu Ostatecznego (Doomsday Book, Prószyński i S-ka 1996)
    * Opowiadanie: James Morrow Miasto prawdy (City of Truth, w: Nebula'92 Prószyński i S-ka 1997)
    * Nowela: Pamela Sargent Danny leci na Marsa (Danny Goes to Mars, w: Nebula'92 Prószyński i S-ka 1997)
    * Krótka forma: Connie Willis Nawet królowa (Even the Queen, w: Nebula'92 Prószyński i S-ka 1997)

1991
    * Powieść: Michael Swanwick Stacje przypływu (Stations of the Tide, MAG 1998)
    * Opowiadanie: Nancy Kress Hiszpańscy żebracy (Beggars in Spain, Prószyński i S-ka 1996)
    * Nowela: Mike Conner Pies przewodnik (Guide Dog, Nowa Fantastyka 1/1994)
    * Krótka forma: Alan Brennert Ma Qui (Ma Qui, Nowa Fantastyka 3/1993)

1990
    * Powieść: Ursula K. Le Guin Tehanu (Tehanu: The Last Book of Earthsea, Phantom Press 1991)
    * Opowiadanie: Joe Haldeman The Hemingway Hoax
    * Nowela: Ted Chiang Wieża Babilonu (Tower of Babylon, w: Historia twojego życia Solaris 2006)
    * Krótka forma: Terry Bisson Niedźwiedzie odkrywają ogień (Bears Discover Fire, IASFM 1/1991)

1989
    * Powieść: Elizabeth Ann Scarborough The Healer's War
    * Opowiadanie: Lois McMaster Bujold Lamentowe góry (The Mountains of Mourning, w: Granice nieskończoności Prószyński i S-ka 1998)
    * Nowela: Connie Willis W Rialto (At the Rialto, Nowa Fantastyka 4/1994)
    * Krótka forma: Geoffrey A. Landis Fale na morzu Diraca (Ripples in the Dirac Sea, w: Don Wollheim proponuje 1989)

1988
    * Powieść: Lois McMaster Bujold Stan niewolności (Falling Free, Prószyński i S-ka 1997)
    * Opowiadanie: Connie Willis The Last of the Winnebagos
    * Nowela: George Alec Effinger Kociątko Schrödingera (Schrodinger's Kitten, w: Don Wollheim proponuje Alfa 1989)
    * Krótka forma: James Morrow Opowieści biblijne dla dorosłych (Bible Stories for Adults, No. 17: The Deluge, Fenix 0/1990)

1987
    * Powieść: Pat Murphy Spadająca kobieta (The Falling Woman, Zysk i S-ka 1999)
    * Opowiadanie: Kim Stanley Robinson Ślepy geometra (The Blind Geometer, Nowa Fantastyka 10/1989)
    * Nowela: Pat Murphy Zakochana Rachela (Rachel in Love, w: Don Wollheim proponuje Alfa 1988)
    * Krótka forma: Kate Wilhelm Na zawsze Twoja, Anna (Forever Yours, Anna, w: Don Wollheim proponuje Alfa 1988)

1986
    * Powieść: Orson Scott Card Mówca umarłych (Speaker for the Dead, Prószyński i S-ka 1992)
    * Opowiadanie: Lucius Shepard Przepustka (R & R, w: Don Wollheim proponuje Alfa 1987)
    * Nowela: Kate Wilhelm The Girl Who Fell into the Sky
    * Krótka forma: Greg Bear Styczne (Tangents, Fenix 0/1990)

1985
    * Powieść: Orson Scott Card Gra Endera (Ender's Game, Editions Spotkania-Fantastyka 1991)
    * Opowiadanie: Robert Silverberg Pożeglować do Bizancjum (Sailing to Byzantium w: Don Wollheim proponuje, Alfa 1986)
    * Nowela: George R. R. Martin Portrety jego dzieci (Portraits of His Children, w: Retrospektywa. Światło odległych gwiazd Zysk i S-ka 2007)
    * Krótka forma: Nancy Kress Wśród wszystkich tych jasnych gwiazd (Out of All Them Bright Stars, Nowa Fantastyka 3/1987)

1984
    * Powieść: William Gibson Neuromancer (Neuromancer, Fenix-Alkazar 1992)
    * Opowiadanie: John Varley NACIŚNIJ ENTER■ (PRESS ENTER■, Don Wollheim proponuje Alfa 1985)
    * Nowela: Octavia E. Butler Więzy krwi (Bloodchild, w: Don Wollheim proponuje Alfa 1985)
    * Krótka forma: Gardner Dozois Morning Child

1983
    * Powieść: David Brin Gwiezdny przypływ (Startide Rising, Rebis 1994)
    * Opowiadanie: Greg Bear Ciężki bój (Hardfought, Fenix 4-5/1996)
    * Nowela: Greg Bear Pieśń krwi (Blood Music, rozbudowane do rozmiarów powieści: Alfa 1992)
    * Krótka forma: Gardner Dozois The Peacemaker

1982
    * Powieść: Michael Bishop Nie masz wroga prócz czasu (No Enemy but Time, Zysk i S-ka 2000)
    * Opowiadanie: John Kessel Następna sierota (Another Orphan, Nowa Fantastyka 3/2004)
    * Nowela: Connie Willis Praktyka dyplomowa (Fire Watch, w: Zaćmienie Prószyński i S-ka 1996)
    * Krótka forma: Connie Willis List od Clearysów (A Letter from the Clearys, Fantastyka 7/1984)

1981
    * Powieść: Gene Wolfe Pazur Łagodziciela (The Claw of the Conciliator, Iskry 1994)
    * Opowiadanie: Poul Anderson Psychodrama (The Saturn Game, Iskry 1987)
    * Nowela: Michael Bishop The Quickening
    * Krótka forma: Lisa Tuttle The Bone Flute (autorka nie przyjęła nagrody)

1980
    * Powieść: Gregory Benford Timescape
    * Opowiadanie: Suzy McKee Charnas Gobelin z jednorożcem (The Unicorn Tapestry, w: Gobelin z wampirem Rebis 1992)
    * Nowela: Howard Waldrop The Ugly Chickens
    * Krótka forma: Clifford D. Simak Grota tańczących jeleni (Grotto of the Dancing Deer, Fenix 2/1990)

1979
    * Powieść: Arthur C. Clarke Fontanny raju (The Fountains of Paradise, Amber 1996)
    * Opowiadanie: Barry Longyear Mój własny wróg (Enemy Mine, Nowa Fantastyka 3-4/1996)
    * Nowela: George R. R. Martin Piaseczniki (Sandkings, w: Piaseczniki Zysk i S-ka 1998)
    * Krótka forma: Edward Bryant giANTS

1978
    * Powieść: Vonda N. McIntyre Opiekun snu (Dreamsnake, Phantom Press 1991)
    * Opowiadanie: John Varley Uporczywość widzenia (The Persistence of Vision, Nowa Fantastyka 5/1995)
    * Nowela: Charles L. Grant A Glow of Candles, a Unicorn's Eye
    * Krótka forma: Edward Bryant Kamień (Stone, w: Kroki w nieznane 2006)

1977
    * Powieść: Frederik Pohl Gateway - brama do gwiazd (Gateway, Alfa 1987)
    * Opowiadanie: Spider Robinson i Jeanne Robinson Gwiezdny taniec (Stardance, Fantastyka 10-12/1986)
    * Nowela: Raccoona Sheldon Sposób na muchy (The Screwfly Solution, Fantastyka 10/1985)
    * Krótka forma: Harlan Ellison Jeffty ma pięć lat (Jeffty Is Five, w: Ptak śmierci Solaris 2003)
    * Dzieło dramaturgiczne: Nagrody nie przyznano, jedynie nagrodę specjalną dla filmu Gwiezdne wojny (Star Wars)

1976
    * Powieść: Frederik Pohl Człowiek plus (Man Plus, Iskry 1986)
    * Opowiadanie: James Tiptree Jr. Houston, Houston (Houston, Houston, Do You Read?, w: Houston, Houston, czy mnie słyszysz i inne opowiadania Zysk i S-ka 2000)
    * Nowela: Isaac Asimov Człowiek, który żył dwieście lat (The Bicentennial Man, Fantastyka 3/1984)
    * Krótka forma: Charles L. Grant A Crowd of Shadows

1975
    * Powieść: Joe Haldeman Wieczna wojna (The Forever War, Zysk i S-ka 1995)
    * Opowiadanie: Roger Zelazny Powrót kata (Home Is the Hangman, w: Wariant jednorożca Rebis 1995)
    * Nowela: Tom Reamy San Diego Lightfoot Sue
    * Krótka forma: Fritz Leiber Zdążyć na Zeppelina (Catch that Zeppelin!, Nowa Fantastyka 4/2003)
    * Prezentacja Dramatyczna: Mel Brooks i Gene Wilder Młody Frankenstein (Young Frankenstein)

1974
    * Powieść: Ursula K. Le Guin Wydziedziczeni (The Dispossessed, Phantom Press 1993)
    * Opowiadanie: Robert Silverberg Rodzimy się z umarłymi (Born with the Dead, Rebis 1993)
    * Nowela: Gordon Eklund i Gregory Benford If the Stars Are Gods
    * Krótka forma: Ursula K. Le Guin Dzień przed rewolucją (The Day Before the Revolution, w: Wszystkie strony świata Iskry 1980)
    * Prezentacja Dramatyczna: Śpioch (Sleeper) - film fabularny reż. Woody Allen

1973
    * Powieść: Arthur C. Clarke Spotkanie z Ramą (Rendezvous with Rama, PAX 1978)
    * Opowiadanie: Gene Wolfe Śmierć Doktora Wyspy (The Death of Doctor Island, w: Śmierć Doktora Wyspy Prószyński i S-ka 1995)
    * Nowela: Vonda N. McIntyre Z trawy i Mgły i Piasku (Of Mist, and Grass, and Sand, Fantastyka 11-12/1983)
    * Krótka forma: James Tiptree Jr. Miłość to plan, plan to śmierć (Love Is the Plan, the Plan Is Death, w: Houston, Houston, czy mnie słyszysz i inne opowiadania Zysk i S-ka 2000)
    * Prezentacja Dramatyczna: Stanley R. Greenberg Zielona pożywka (Soylent Green) - film fabularny reż. Richard Fleischer, scen. Stanley R. Greenberg (na podstawie powieści Przestrzeni! Przestrzeni! (Make Room! Make Room!) Harry'ego Harrisona)

1972
    * Powieść: Isaac Asimov Równi bogom (The Gods Themselves, Zysk i S-ka 1994)
    * Opowiadanie: Arthur C. Clarke Spotkanie z meduzą (A Meeting with Medusa, w: Spotkanie z meduzą Alfa 1988)
    * Nowela: Poul Anderson Pieśń pasterza (Goat Song, Iskry 1990)
    * Krótka forma: Joanna Russ Nadchodzą nowe czasy (When it Changed, w: Droga do science fiction 3: Od Heinleina do dzisiaj Alfa 1987)

1971
    * Powieść: Robert Silverberg Czas przemian (A Time of Changes, Rebis 1992)
    * Opowiadanie: Katherine MacLean The Missing Man
    * Nowela: Poul Anderson Królowa Powietrza i Mroku (The Queen of Air and Darkness, Iskry 1987)
    * Krótka forma: Robert Silverberg Dobre wieści z Watykanu (Good News from the Vatican, w: Pożeglować do Bizancjum Solaris 2003)

1970
    * Powieść: Larry Niven Pierścień (Ringworld, Amber 1991)
    * Opowiadanie: Fritz Leiber Zobaczyć Lankhmar i umrzeć (Ill Met in Lankhmar, Solaris 2004)
    * Nowela: Theodore Sturgeon Powolna rzeźba (Slow Sculpture, w: Rakietowe szlaki t.2, Czytelnik 1978)
    * Krótka forma: nagrody nie przyznano

1969
    * Powieść: Ursula K. Le Guin Lewa ręka ciemności (The Left Hand of Darkness, Wydawnictwo Literackie 1988)
    * Opowiadanie: Harlan Ellison Chłopiec i jego pies (A Boy and His Dog Fenix 5/1991)
    * Nowela: Samuel R. Delany Time Considered as a Helix of Semi-Precious Stones
    * Krótka forma: Robert Silverberg Pasażerowie (Passengers, w:Pożeglować do Bizancjum Solaris 2003)

1968
    * Powieść: Alexei Panshin Rite of Passage
    * Opowiadanie: Anne McCaffrey Jeźdźcy smoków (Dragonrider, Rebis 1991)
    * Nowela: Richard Wilson Mother to the World
    * Krótka forma: Kate Wilhelm Eksperyment Darina (The Planners, w: Droga do science fiction 4: Od dzisiaj do wieczności Alfa 1988)

1967
    * Powieść: Samuel R. Delany Punkt Einsteina (The Einstein Intersection, Phantom Press 1992)
    * Opowiadanie: Michael Moorcock I ujrzeli człowieka (Behold the Man, CIA-Books 1992)
    * Nowela: Fritz Leiber Porzucam kośćmi (Gonna Roll the Bones, w: Niebezpieczne wizje Solaris 2002)
    * Krótka forma: Samuel R. Delany Opaść na Gomorę (Aye, and Gomorrah, w: Droga do science fiction 3: Od Heinleina do dzisiaj Alfa 1987)

1966
    * Powieść:
          o Daniel Keyes Kwiaty dla Algernona (Flowers for Algernon, Prószyński i S-ka 1996) ex aequo
          o Samuel R. Delany Babel-17 (Babel-17, Solaris 2008) ex aequo
    * Opowiadanie: Jack Vance Ostatni zamek (The Last Castle, Rebis 1994)
    * Nowela: Gordon R. Dickson Nazywaj go panem (Call Him Lord, w: Z krwi i kości Avallon 1991)
    * Krótka forma: Richard McKenna Tajemne miejsce (The Secret Place, Fenix 2/1990)

1965
    * Powieść: Frank Herbert, Diuna (Dune, Iskry 1985)
    * Opowiadanie:
          o Brian W. Aldiss The Saliva Tree (ex aequo)
          o Roger Zelazny Psychouczestnik (He Who Shapes, w: Ostatni obrońca Camelotu Rebis 1995) (ex aequo)
    * Nowela: Roger Zelazny Bramy jego twarzy, lampy jego ust (The Doors of His Face, the Lamps of His Mouth, w: Róża dla Eklezjastesa Rebis 1998)
    * Krótka forma: Harlan Ellison Ukorz się pajacu, rzecze Tiktaktor ("Repent, Harlequin!" Said the Ticktockman, w: Ptak śmierci Solaris 2003)

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie