Jak to się dzieje, że słyszymy?

Ogólnie powszechnie uznaje się za fakt, to że człowiek posiada 5 zmysłów, dzięki którym poznaje i kontaktuje się z otaczającym go światem. Te zmysły to smak, powonienie, słuch, wzrok i dotyk. Wśród podstawowych bodźców, jakich dostarczają nam one możemy wyróżnić także pośrednie. W przypadku zmysłu dotyku, dostarcza on nam także takich informacji jak wrażenie bólu, odczuwanie temperatury, czy ciśnienia. Jeśli chodzi o zmysł słuchu, to narząd odpowiedzialny za niego, czyli ucho jest także ośrodkiem kontroli równowagi i obrotów.

Głównymi zadaniami jakie stoją przed narządami zmysłów jest to aby wykrywały one bodźce dochodzące z otoczenia i następnie dostarczały odpowiednie informacje do ośrodków znajdujących się w mózgu. Ważnym także aspektem pracy tych narządów jest też umiejętność selekcji odpowiednich informacji, bowiem bez tego narządy te byłyby praktycznie bezużyteczne. Dlatego też natura podzieliła narządy zmysłów z których część reaguje na bodźce słuchowe, część na wzrokowe a inne z kolei na mechaniczny nacisk. Istotną sprawą narządów zmysłów jest także ich czułość, która musi być odpowiednio zbalansowana. Gdyby jakiś narząd charakteryzował się tym, że wykrywałby jedynie mocniejsze sygnały z otoczenia, to na niewiele by się przydał organizmowi. Jeśli jednak reagowałby nawet na najsłabsze zmiany, to mógłby także bardzo przeszkadzać, a w ostateczność przekazywać jedynie niezrozumiały "szum" informacyjny. Jednak w wyniku narządy zmysłów rozwinęły się w ten sposób, że utrzymują optymalny stosunek pomiędzy sygnałem, a szumem. Narządy zmysłów to skomplikowane twory, które oprócz tego, że rejestrują sygnały z otoczenia, to także rozpoznają kierunek ich zmian i inne właściwości. Zbudowane są z wyspecjalizowanych grup komórek receptorowych i tkanki dodatkowej.

Jeśli chodzi o narząd słuchu, czyli ucho to jest on odpowiedzialny nie tylko za możliwość odbierania dźwięków z otaczającego nas świata, ale także odpowiada za utrzymywanie równowagi naszego ciała. Samo ucho jest umieszczone w głębi czaszki i jest dosyć skomplikowane pod względem budowy. Proces słyszenia to w ogólności odbieranie bodźców dźwiękowych, które dochodzą do ucha. Bodźce te są zamieniane przez odpowiednie komórki na informację, która jest transportowana przez innego rodzaju komórki do ośrodka słuchowego, który znajduje się w łacie skroniowym kory mózgowej. Dopiero w tym miejscu informacje te są przetwarzane na wrażenia słuchowe. Aby dokładniej zrozumieć działanie ucha warto przypomnieć sobie co to są dźwięki. Otóż są to zaburzenia powietrza - podłużne fale rozchodzące się w powietrzu, które wytwarzane są przez ciała drgające. W uchu znajdują się odpowiednie receptory słuchowe, które to reagują na takie zaburzenia, wytwarzając impulsy elektryczne. Impulsy te są następnie transportowane przez nerwy słuchowe do ośrodka nerwowego.

W uchu można wyróżnić zasadniczo trzy części: ucho zewnętrzne, ucho środkowe i ucho wewnętrzne.

Ucho zewnętrzne - jego zadaniem jest zbieranie fal dźwiękowych z otoczenia. Składa się z małżowiny usznej i przewodu słuchowego, który zamknięty jest błoną bębenkową. Fale akustyczne są zbierane przez małżowinę uszną i następnie kierowane do wnętrza ucha na błonę bębenkową.

Ucho środkowe - w jego skład wchodzi wiele elementów, takich jak jama bębenkowa, trąbka słuchowa, jama sutkowata, czy komórki sutkowate, oraz trzy małe kosteczki: młoteczek, który zrośnięty jest z błoną bębenkową, oraz kowadełko i strzemiączko połączone ze sobą stawem. Nazwy ich wynikają ze specyficznego ich wyglądu. Fale dźwiękowe padając na błonę bębenkową wywołują jej drgania, które są następnie odbierane i przenoszone przez te trzy kosteczki. Inną funkcją ucha środkowego jest także ochrona ucha wewnętrznego przed wpływem dźwięków o zbyt wysokim natężeniu, które mogłyby je uszkodzić.

Ucho wewnętrzne - jest to najważniejsza część narządu słuchu. Jego głównymi elementami są przedsionek, ślimak i kanały półkoliste - wszystkie te elementy wypełnione są specyficznym płynem. Ślimak zawdzięcza nazwę swojemu wyglądowi, jednak to w nim znajduje się najważniejszy element narządu słuchu - tzw. narząd Cortiego. Jest to struktura zawierająca receptory słuchowe - komórki rzęskowe. Tworzą one tzw. błonę podstawową. Energia związana z falą akustyczną jest transportowana od przedsionka poprzez kanały, aż do receptorów słuchowych, gdzie jest zamieniana na sygnał bioelektryczny, który z kolei za pomocą nerwów słuchowych jest transportowany do kory mózgowej, do ośrodka słuchowego. Tam w wyniku różnych reakcji chemicznych, takich jak analiza, czy synteza są one interpretowane jako wrażenia słuchowe.

Ucho wewnętrzne - dokładniejszy opis

Ucho wewnętrzne znajduje się w kości skalistej, jest złożone z błędnika kostnego, który z kolei składa się z przedsionka, kanałów półkolistych i ślimaka). W błędniku kostnym umieszczony jest błędnik błoniasty. Pomiędzy nim, a ścianką błędnika kostnego znajduje się płyn - perylimfa. Sam błędnik błoniasty wypełniony jest endolimfą. Oprócz tego w skład błędnika błoniastego wchodzą:
- łagiewka
- przewody półkoliste wychodzące z łagiewki
- woreczek, w skład, którego wchodzą narządy: równowagi, przedsionkowy i otolitowy
- kostny przewód ślimakowy, który znajduje się w ślimaku
- spiralny narząd Cortiego, który znajduje się w przewodzie ślimakowym

Bodźce z części odpowiedzialnej za utrzymanie równowagi (statycznej) transportowane są przez zwoje do nerwu statycznego (przedsionkowego). Natomiast bodźce dochodzące z części słuchowej są przenoszone do nerwu słuchowego (ślimakowego). Nerwy te łączą się i tworzą tzw. nerw przedsionkowo - ślimakowy, który to wychodzi przez przewód słuchowy wewnętrzny. Przewód ten jest przedłużeniem przewodu, który to już rozpoczyna się na dnie małżowiny usznej, gdzie jest zamknięty z jednej strony przez błonę bębenkową. Oprócz tego przez jego część wewnętrzną przechodzi także tętnica słuchowa wewnętrzna.

Trąbka Eustachiusza (trąbka słuchowa) - jest to kanał którego długość wynosi 3 - 4 cm. I stanowi połączenie pomiędzy jamą bębenkową, która znajduje się w uchu środkowym, a jamą nosową. Jego głównym zadaniem jest wyrównanie ciśnienie pomiędzy obiema stronami błony bębenkowej. Kanał ten wyścielony jest błoną śluzową, która z kolei pokryta jest nabłonkiem. Nabłonek ten dodatkowo wyposażony jest w gruczoły, a także komórki kubkowe.

W części nosowej trąbka Eustachiusza zamknięta jest specjalną zastawką, która zamyka się gdy ziewamy, połykamy, a także gdy ciśnienie nagle się zmienia. Zamykanie się tej zastawki ma na celu ochronę błony bębenkowej przed uszkodzeniem.

Trąbka Eustachiusz jest także narażona na niebezpieczeństwo ze strony bakterii, które mogą się dostać do jej wnętrza i spowodować infekcję, a w skrajnych przypadkach nawet uszkodzenie słuchu.

Kosteczki słuchowe - są to drobne kosteczki znajdujące się w uchu środkowym, a których zadaniem jest przenoszenie drgań błony bębenkowej. Co ciekawe tylko ssaki wyposażone są w trzy takie kosteczki: młoteczek, kowadełko i strzemiączko. W przypadku płazów, gadów, czy ptaków mamy do czynienia tylko z jedną kosteczką, tzw. kolumienka słuchowa. Odpowiada ona strzemiączku u ssaków.

Endolimfa - jest to płyn jaki znajduje się w znajdującym się w uchu wewnętrznym błędniku błoniastym. Błędnik ten składa się z przewodów półkolistych, woreczka, łagiewki i przewodu ślimakowego. Wszystkie te elementy zanurzone są w tym płynie. W wyniku odbierania bodźców, endolimfa przemieszcza się, a jej ruch powoduje podrażnienie nerwu przedsionkowo - ślimakowego. To z kolei prowadzi do powstania wrażeń słuchowych, lub związanych z równowagą.

Błędnik - jest to element kości skroniowej. Składa się zasadniczo z dwóch części: błędnika kostnego, który stanowią przestrzenie wypełnione powietrzem, a także z błędnika błoniastego, w skład którego wchodzą: woreczek, łagiewka, kanały półkoliste, oraz ślimak. Obie części błędnika stanowią fragment ucha wewnętrznego. Błędnik błoniasty wyposażony jest w receptory słuchowe - komórki rzęskowe, a także receptory zmysłu równowagi.

Narząd równowagi - jest to narząd odpowiedzialny za nasz zmysł równowagi. Dostarcza on informacji do mózgu o kierunku w jakim działa siła ciężkości, a także o tym jakie przyspieszenia działają na organizm i jak porusza się głowa w przestrzeni. Narząd ten znajduje się w uchu wewnętrznym, w błędniku.

Podstawowe informacje o działaniu ucha.

Ucho ludzkie słyszy tylko dźwięki z określonego zakresu częstotliwości. Przez to nie usłyszymy dźwięków o częstotliwości mniejszej niż 16 Hz, oraz wyższej niż 20 kHz. Jednak w przypadku górnej granicy to zmienia się ona wraz z wiekiem człowieka. Dziecko dokładnie słyszy dźwięki powyżej 15 kHz, jednak człowiek w podeszłym wieku może już ich w ogóle nie słyszeć. Najbardziej wrażliwe jest ucho na dźwięki z zakresu częstotliwości 2 kHz - 3 kHz. Jeśli chodzi o natężenie dźwięków o istnieje tak zwany prób bólu przy którym dźwięki o wyższym natężeniu będą już powodowały wrażenie bólu u człowieka. Próg ten wynosi 110 - 120 dB. W przypadku gdy próg ten zostanie przekroczony o ponad 30 dB, może dojść do trwałego uszkodzenia słuchu.

Czy słuchanie muzyki przez słuchawki jest bezpieczne?

Często korzystamy z przenośnych urządzeń audio, które wyposażone są w słuchawki dzięki którym możemy słuchać muzyki. Jednak użytkowanie słuchawek powoduje znaczny wzrost natężenia dźwięku trafiającego do naszego ucha. Dźwięki ten bezpośrednio trafiają w błonę bębenkową, bez przejścia przez naturalny filtr jakim jest warstwa powietrza. W efekcie, bez takiej filtracji dochodzące dźwięki często posiadają częstotliwości bardzo niebezpieczne dla ucha, przez co prowadzą do jego uszkodzenia. Organizm do pewnego czasu jest w stanie regenerować i naprawiać powstałe uszkodzenia. Jednak w przypadku zbyt częstego słuchania w ten sposób muzyki, organizm przegrywa.

Jak słyszą kobiety, a jak mężczyźni?

Otóż wraz z wiekiem różnice w słyszeniu stają się coraz wyraźniejsze u kobiet i u mężczyzn. Okazuje się, że mężczyźni wraz z wiekiem szybciej tracą słuch niż kobiety.

Uszkodzenia słuchu

Narząd słuchu może podobnie jak inne organy w naszym ciele doznać pewnych uszkodzeń. Uszkodzenia mogą powstać na skutek działania zarówno czynników zewnętrznych jak i wewnętrznych. Czynniki zewnętrzne to wszelkiego rodzaju urazy mechaniczne, natomiast czynniki wewnętrzne wynikają z działania chorób, czy z istnienia wad genetycznych. Także wraz z wiekiem narząd słuchu przestaje tak dobrze działać jak wcześniej, co jak wiemy objawia się tym, że osoby starsze znacznie gorzej słyszą niż osoby młode.

Poniżej zestawiono typy uszkodzeń słuchu ze względu na to w jakim stopniu pogarszają one czułość naszego ucha - jest to tzw. klasyfikacja BIAP (Międzynarodowe Biuro Audiofonologii)

Uszkodzenia słuchu:
- lekkie - spadek czułości narządu słuchu o 20 - 40 dB
- umiarkowane - 40 - 70 dB
- znaczne - 70 - 90 dB
- głębokie - powyżej 90 dB

Klasyfikacja ta wynika z pomiarów które przeprowadza się prowadząc pomiary dla każdego ucha z osobna, wykorzystując do tego dźwięki o częstotliwościach 500, 1000 i 2000 Hz. W razie stwierdzenia braku jakiejkolwiek reakcji na dźwięki określa się ubytek w wysokości 120 dB. Otrzymane wyniki dla każdego z trzech pomiarów uśrednia się. Sytuacją jak najbardziej normalną jest ubytek na poziomie 20 dB.

Głuchota - jest to stan, który definiuje się jako totalny brak reakcji narządów słuchów, lub ich poważne uszkodzenie, które nie w sposób naprawić poprzez zastosowanie aparatów słuchowych, a które utrudnia komunikację człowieka z otoczeniem. Uwzględniając klasyfikację BIAP głuchota obejmuje dwa ostatnie jej zakresy. Oprócz tego także definiuje się niedosłuch, który z kolei jest takim uszkodzeniem słuchu, które jednak można wyeliminować stosując aparaty słuchowe, dzięki czemu człowiek nie ma utrudnionej komunikacji z otoczeniem i innymi osobami. Osoby niedosłyszące są to osoby, które posiadają uszkodzenia umiarkowane lub lekkie. Istnieje jeszcze inna klasyfikacja określająca stopień uszkodzenia narządu słuchu. Została ona stworzona przez Światową Organizację Zdrowia i nosi nazwę Międzynarodowej Klasyfikacji Uszkodzeń, Niepełnosprawności i Upośledzeń. Klasyfikacja ta rozróżnia uszkodzenia pod względem możliwości rozróżniania dźwięków, z których złożona jest mowa ustna. Uszkodzenia związane z obniżoną zdolnością do rozróżniania i rozumienia dźwięków mowy ustnej mogą występować tylko dla jednego ucha. Mówi się wtedy o jednostronnym uszkodzeniu ucha.

Poniżej przedstawiono opisywaną klasyfikację:
- 80-90% - dwustronne lekkie obniżenie zdolności rozróżniania i rozumienia mowy
- 60-79% - dwustronne umiarkowane obniżenie zdolności rozróżniania i rozumienia mowy
- 50-59% - dwustronne umiarkowanie znaczne obniżenie zdolności rozróżniania i rozumienia dźwięków mowy
- 40% - 49 % - dwustronne znaczne obniżenie zdolności rozróżniania i poznawania dźwięków mowy
- poniżej 40% poprawnych reakcji na dźwięki - jest to dwustronne głębokie obniżenie zdolności rozróżniania i poznawania dźwięków mowy

Jak już opisano wcześniej w uchu znajduje się także narząd równowagi. Dlatego też zdarza się, że uszkodzeniom słuchu towarzyszą zaburzenia równowagi.

Wśród ludzi, którzy są pozbawieni słuchu rozróżnia się osoby które:
- są zupełnie głuche
- posiadają resztki słuchu
- głusi, ale potrafiący komunikować się słownie, nauczyli się mowy mimo głuchoty, lub stracili słuch w wyniku wypadku

Głuchotę można rozróżnić pod względem tego, który z elementów narządu słuchu uległ uszkodzeniu (czy to chodzi o ucho zewnętrzne, środkowe, wewnętrzne, nerw słuchowy, czy też ośrodek słuchu w korze mózgowej).

Przyczyny powstawania wad słuchu wynikają z trzech czynników, które są skutkiem:
- głuchoty dziedzicznej
- głuchoty wrodzonej
- głuchoty nabytej

Z głuchotą dziedziczną mamy do czynienia wtedy, gdy głuchota u danej osoby niepełnosprawnej występowała także u innych członków jej rodziny. W tym wypadku także istnieje podziała, na głuchotę dziedziczną dominującą i recesywną. Jeśli chodzi o głuchotę dziedziczną dominującą, to zdarza się, że nie pojawia się natychmiast po urodzeniu a objawia się dopiero z wiekiem. W przypadku głuchoty recesywnej mamy do czynienia z głuchotą od momentu urodzenia, jednakże nie musi się ona pojawić w każdym pokoleniu.

W przypadku głuchoty wrodzonej, wynika ona z wystąpienia różnych szkodliwych czynników, gdy matka była w ciąży. Mogła to być jakaś choroba, zaburzenia hormonalne, lub jakieś czynniki toksyczne, które przyczyniły się do uszkodzenia płodu.

Jeśli chodzi o głuchotę nabytą, to przyczyną jej powstania są nieprawidłowości zaistniałe w czasie porodu, lub w czasie rozwoju danej osoby. W przypadku porodu uszkodzenia słuchu może zaistnieć na skutek wystąpienia urazów, które prowadzą do krwotoków lub niedotlenienia organizmu, najczęściej są to urazy mechaniczne. Jeśli chodzi o czas po porodzie, w którym człowiek stać się głuchym to wyróżnia się dwa okresy czasowe: do wieku 3 lat, oraz cały późniejszy czas. Jeśli chodzi o ten pierwszy okres czasu, to dziecko może nabawić się głuchoty na skutek wystąpienia u niego przewlekłego zapalenia ucha środkowego, lub zapalenia opon mózgowych, czy w wyniku innej choroby zakaźnej lub urazu mechanicznego.

Gdy dziecko już przekroczy wiek 4 lat, głuchota może wystąpić jako skutek urazu mechanicznego, akustycznego, lub w przypadku silnego urazu psychicznego. Z chorób groźne nadal jest także zapalenia opon mózgowych.

Hałas

Hałas jest zjawiskiem, które w ogólności przeszkadza wszystkim ludziom. Szczególne zagrożenie dla człowieka stanowi hałas w jego miejscu pracy. Według badań przeprowadzonych przez Instytut Medycyny Pracy wynika, że aż 600 000 pracowników przebywa w takich warunkach, w których hałas stanowi zagrożenie dla ich narządu słuchu. Każdego roku w wyniku pracy w takich warunkach 3000 osób doznaje zawodowego uszkodzenia słuchu. W związku ze szkodliwością hałasu określono normy czasu przebywania w miejscu o danym natężeniu dźwięku. Poniżej przedstawiono normy które obowiązują w USA od 1990 roku.

Oprócz tego rodzajów norm, które przedstawiają dopuszczalne czasy przebywania w danym hałasie, to istnieją także normy określające maksymalną wartość natężenia dźwięku, który może przenikać do pomieszczeń mieszkalnych, lub innych budynkach użytkowanych przez ludzi i zwierzęta. Oprócz tego, że w otoczeniu występuje hałas który doskonale słyszymy, to istnieje także hałas, na który składają się dźwięki o częstotliwościach, których nasze ucho nie słyszy. Oprócz dźwięków, które normalnie słyszy nasze ucho występują jeszcze tzw. infradźwięki, które obejmują częstotliwości poniżej 20 Hz, oraz ultradźwięki o częstotliwościach powyżej 20 kHz. Hałas infradźwiękowy występuje zazwyczaj w otoczeniu urządzeń przemysłowych, urządzeń przepływowych, takich jak sprężarki, młoty pneumatyczne, dmuchawy, czy silniki wysokoprężne.

Oprócz takich urządzeń infradźwięki mogą być jeszcze emitowane przez zapory wodne, systemy kanalizacyjne, a także wszelkiego rodzaju środki transportu lądowego, lotniczego i wodnego. W związku z tym, iż częstotliwości infradźwięków są małe długości tych fal mogą osiągać znaczne wartości - powyżej 17 metrów. Do tego mogą się rozchodzić w powietrzu na znaczne odległości, przez co stanowią zagrożenie także dla osób nieznajdujących się bezpośrednio w sąsiedztwie urządzeń je emitujących. Co do natężenia dźwięku takiego rodzaju hałasu to w okolicach źródła może on dochodzić do 135 dB, a takie natężenie może już powodować niebezpieczne zjawisko rezonansu narządów znajdujących się wewnątrz naszego organizmu, powodując zaburzenia w pracy komórek, tkanek, a nawet całych narządów. Przy natężeniach powyżej 160 dB może już dojść do mechanicznych uszkodzeń narządów wewnętrznych.

Jeśli chodzi o hałas na który składają się ultradźwięki, to jest on emitowany głównie przez takie urządzenia jak lutownice ultradźwiękowe, sprężarki, zgrzewarki, maszyny włókiennicze a także inne. Przy wysokich natężeniach hałas ultradźwiękowy także może stanowić zagrożenie dla zdrowia człowieka. Jednak ultradźwięki mogą być także wykorzystywane w pożyteczny sposób. Stosuje się je między innymi w diagnostyce medycznej, w defektoskopii, a także w przemyśle spożywczym.

Ważniejsze fakty

Według badań przeprowadzony przez Instytut Medycyny Pracy, ocenia się, iż w Polsce w warunkach szkodliwych dla słuchu pracuje 600 000 pracowników.

Co rok stwierdza diagnozuje się głuchotę zawodową u 3000 pracowników.

Około 40 milionów ludzi na świcie cierpi na głuchotę. W przypadku Polski 600 000 osób ma na tyle uszkodzony słuch, że wymaga to stosowania specjalnych aparatów słuchowych.

W przypadku krajów wysoce rozwiniętych przemysłowo na 1000 porodów w czasie jednego rodzi się dziecko głuche.

Badania audiometryczne

Audiometria - jest to termin określający badania słuchu. Jest to proces który może poszczycić się już wieloletnią tradycją. Najprostszym przykładem badania słuchu - badania audiometrycznego jest mówienie do pacjenta cichym szeptem z odległości ok. 4 - 5 metrów. Jest to badanie raczej wstępne, które określa się mianem przesiewowego, czyli słyszy lub nie słyszy. Ze względu na swoją prostotę, oraz to, że do tego badania nie potrzeba jakiegoś wyspecjalizowanego personelu, w ten sposób bada się słuch u dzieci w szkołach, a także u poborowych na komisjach lekarskich. Jednak oczywiście istnieją inne rodzaje badań audiometrycznych. Badania te różnorako wyglądają w zależności o wieku pacjenta i przeprowadza się je już od momentu gdy dziecko jeszcze znajduje się w łonie matki.

Badania audiometryczne u dzieci.

Rozpoczynają się jeszcze gdy dziecko znajduje się w łonie matki. Polegają one wówczas na rejestracji zmian tętna płodu w zależności od stosowanych zewnętrznych bodźców dźwiękowych. To także mogą zaobserwować bezpośrednio rodzice dziecka stwierdzając jego reakcje na słowa przez nich wypowiadane. Co tak na marginesie jest wówczas bardzo wzruszające dla rodziców.

Bezpośrednio po porodzie bada się dziecko w ten sposób, że obserwuje się następujące reakcje noworodka na bodźce dźwiękowe:
- odruch w postaci wystraszenia się i obejmowania
- odruch objawiający się w przerwaniu płaczu i rozpoczęciu ssania
- zareagowanie na źródło dźwięku poprzez obrócenie głowy bądź oczy w jego kierunku
- obudzenie się
- zareagowanie powiekami, lub uszami

Gdy dziecko rozwija się i osiąga wiek niemowlęcy, czyli odpowiadający pierwszym 7 - 9 miesiącom życia, wówczas bada się następujące reakcje:
- odruchy wywołane przez grające instrumenty i zabawki
- odruchy powstałe w wyniku mówienia i szeptania do dziecka, a także poprzez stosowanie takich rekwizytów jak grzechotka

Audiometria odruchowa - jest to metoda badań w czasie, których dziecka budzi się ze snu, poprzez stosowanie delikatnych dźwięków przypominających szmer lub szept. Dźwięki te mają odpowiednio dobraną częstotliwość i natężenie. Przy czym określa się, że wartość progowa, dla wybudzenia dziecka z letniego snu wynosi 55 dB, a natomiast z głębokiego wynosi ok. 70 - 75 dB.

Audiometria zabawkowa - w czasie prowadzenia badań tą metodą, którą stosuje się dla dzieci powyżej 3 roku, dziecko pokazuje za pomocą rysunków bądź przedmiotów czemu dany dźwięk odpowiadał.

Audiometria tonalna - jest przeprowadzana dla dzieci powyżej 4 roku życia i jest to badanie jak najbardziej rutynowe. Gdy dziecko osiągnie już wiek powyżej 6 lat prowadzi się badania audiometryczne wykorzystujące metody psychofizyczne i badania mowy.

Audiometria w przypadku osób dorosłych.

W czasie badań przeprowadzanych na osobach dorosłych umieszcza się pacjenta w specjalnego kabinie, która jest dźwiękoszczelna a sygnały dźwiękowe dochodzą do niego przez odpowiednie głośniki, lub słuchawki. W czasie badania pacjent musi reagować na usłyszenie danego dźwięku, bądź stwierdzenie jego zaniknięcia poprzez naciśnięcie specjalnego przycisku. Samo badanie jest jak widać bezbolesne i bezinwazyjne, jednakże pacjent musi zostać do niego należycie przygotowany, czyli musi posiadać dokładnie oczyszczone i umyte uszy.

Audiometria mowy - jest to jedna z najbardziej wrażliwych metod badania słuchu. Badanie to polega na przekazywaniu pacjentowi określonego zestawu poleceń poprzez głośniki bądź słuchawki. Wartość progowa, przy której uważa się że słuch pacjenta jest w porządku wynosi 50 % zrozumianych poleceń.

Audiometria impedacyjna - jest to metoda, w której bada się reakcje strzemiączka znajdującego się przy błonie bębenkowej na bodźce dźwiękowe. W wyniku tego, że metoda ta bada bezpośrednio reakcje naszego narządu słuchu jest uznawana za najbardziej efektywną metodę. Dlatego też jest to najczęściej stosowana metoda do dokładnego badania słuchu. Oprócz tego audiometrię impedacyjną wykorzystuje się także w pomiarach ciśnienia i oporu akustycznego w uchu środkowym.

Tego rodzaju badania określa się mianem tympanometrii. Pomiar ciśnienia polega na tym, że w przewodzie słuchowym zewnętrznym dokonuje się zmiany ciśnienia do momentu aż będzie ono takie samo jak to panujące w uchu środkowym. Wówczas impedancja ucha środkowego jest najmniejsza i równocześnie podatność błony bębenkowej jest największa. Badania te nie są proste i do ich przeprowadzenia stosuje się skomplikowane urządzenia - audiometry impedancyjne i tympanometry, które to są wyposażone w specjalne wkładki do uszne i słuchawki.

Audiometria elektrycznych odpowiedzi (ERA) - jest to metoda, dzięki której bada się impulsy elektryczne powstające w uchu na skutek podziałania bodźcem dźwiękowym. Impulsy te są badane w każdym fragmencie ciała, przez który przebiegają, począwszy od samego receptora produkującego go, aż do ośrodka słuchu znajdującego się w korze mózgowej. Zaletą tych badań jest obiektywność i bezinwazyjność, dlatego też są szeroko stosowane w badaniach z udziałem dzieci.

Audiometria tonalna - jest to metoda bardzo rozpowszechniona w gabinetach laryngologicznych. Metoda ta wymaga aby pacjent znajdował się w specjalnej dźwiękoszczelnej kabinie. Pacjentowi podawane są różnego rodzaju bodźce dźwiękowe za pomocą głośników, lub słuchawek, a zadaniem pacjenta jest wciskanie określonego przycisku gdy usłyszy dany dźwięk. W ten sposób uzyskuje się zależność odpowiedzi pacjenta od częstotliwości i natężenia dźwięku. Dane te następnie przedstawia się w postaci specjalnych wykresów tzw. audiogramów. W metodzie tej wykorzystuje się różnego rodzaju testy badawcze. Powstałe audiogramy są następnie analizowane przez lekarzy i stanowią podstawę do podjęcia decyzji o ewentualnym rozpoczęciu leczenia pacjenta, lub zastosowaniu pewnych środków poprawiających jego słuch

autor: Marek Broda
źródło, za zgodą: www.bryk.pl