Osmologia

Jerzy Biernacki
12.05.2015

Osmologia - od greckiego osme - zapach, woń. Do identyfikacji osmologicznej wykorzystuje się specjalnie szkolone psy policyjne. Człowiek jest narzędziem niedoskonałym, ponieważ organ węchu człowieka zawiera tylko 5 mln komórek czuciowych, podczas gdy u psa 200 mln. Zapach ludzki jest indywidualny i przynajmniej względnie stały, a człowiek przemieszczając się zostawia "trop zapachowy" i ślady zapachowe na przedmiotach (tym, którzy w to nie wierzą polecam podróż autobusem w godzinach szczytu).

Zapach to cecha związków chemicznych i ich mieszanin, polegająca na pobudzaniu zmysłu węchu.

Zapachy odczuwa się na skutek wdychania do nosa powietrza, w którym zawarte jest minimalne bądź większe od minimalnego stężenie choć jednego związku o własnościach zapachowych. Związki te pobudzają receptory zapachowe w nosie, które są specjalizowanymi zespołami komórek, połączonych układem nerwowym bezpośrednio z mózgiem.
Aby związek chemiczny lub pierwiastek, mógł posiadać zapach, musi on być przede wszystkim lotny, czyli mieć zdolność do parowania w temperaturze pokojowej. Drugim warunkiem jest jego zdolność do przenikania błony śluzowej znajdującej na powierzchni receptorów węchowych. Zapach człowieka jest indywidualny, determinowany genetycznie i niezależny od warunków zewnętrznych.

Ślady zapachowe powstają na skutek bezpośredniego kontaktu osoby i przedmiotu lub miejsca. Podczas zabezpieczania należy ustalić takie przedmioty i miejsca, z którymi osoba na pewno miała styczność przez dłuższy czas. Ślady można zabezpieczać również z krwi i włosów.
ślad zabezpiecza się przykrywając go pochłaniaczem, a następnie folią aluminiową. . Czas pobierania powinien trwać co najmniej 30 minut. Później zdejmuje się folię , a pochłaniacz wkłada do szczelnego, sterylnego i bezwonnego naczynia szklanego z metryczką. ślady zapachu można zabezpieczył także za pomocą pompy próżniowej. Materiał porównawczy pobiera się najczęściej z dłoni, ale można też z innych części ciała oraz z krwi. Materiał porównawczy pobiera się przez minut 15, dbając o to by nie czynić tego w pomieszczeniu, w którym znajdują się inne źródła zapachowe (smażalnia ryb odpada). Jeśli nie można z jakichś powodów pobrać materiału od osoby, można zabezpieczyć ślad zapachowy na przedniotach lub miejscach, podobnie jak w przypadku materiału dowodowego.
Identyfikacji dokonuje się przez danie psu do węszenia śladu dowodowego, a następnie polecenie mu wyszukania zapachu tożsamego w szeregu próbek (mniej więcej na zasadzie okazania). Ślady aktywizuje się słabym strumieniem pary, a ich "okres przydatności" przy odpowiednim przechowywaniu sięga nawet 2 lat.



Będzie jeszcze co nieco o psach w mundurach.

W Europie psy zaczęły służyć w policji w XIX wieku. Najpierw pojawiły się w Anglii, gdzie używano tak "miłych" ras, jak foksteriery, airdale i bloodhoundy. W Europie Środkowej czworonogi doceniono dopiero na początku XX wieku. W Polsce w tej dziedzinie przodował oczywiście Kraków i w 1913 roku użyto tu do tropienia dobermana (bez powodzenia, bo dobermany nie mają zacięcia kryminalistyczngo.
Psy wykorzystuje się w służbie patrolowej, prewencyjnej, konwojowej, wartowniczej i w ratownictwie. Ponad to w służbie śledczej jako psy tropiące ślady z miejsca zdarzenia do miejsca pobytu sprawcy. Trop zapachowy przy sprzyjających warunkach jest wyczuwalny dla psa nawet do 24 godzin.
Psy specjalne mają za zadanie przeszukiwanie różnego rodzaju pomieszczeń i terenów. Szkolone są przede wszystkim do poszukiwania zwłok, broni palnej, materiałów wybuchowych, narkotyków i alkoholu.

Więcej na temat osmologii i kynologii policyjnej można przeczytać TUTAJ

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie